ПОЛИЦИЯ АДВОКАТТЫ РЕДАКЦИЯҒА КІРГІЗБЕДІ
Алматыда құқық қорғау органы өкілдері Orda.kz интернет-басылымы редакциясына және оның бас редакторы Гүлнәр Бажкенованың үйіне тінту жүргізді. Бұл жайлы ақпарат 1 желтоқсан күні таңертең әлеуметтік желіде тарады.
"Кеңседегі әріптестеріміздің байланысқа шықпағанына бір сағатқа жуықтады, олардан телефонын тартып алған болар деп ойлаймыз. Редакцияда тергеу амалдары жүргізіліп жатыр, төңіректе қара түсті киім киген ер адамдар жүр, белгісіз көліктер тұр", – деп жазды басылым Telegram-парақшасына тінту басталған сәтте.
Дүйсенбі күні күндіз Алматыдағы Orda.kz редакциясына барған Азаттық тілшісі кеңсенің есігін сырттан күзетіп тұрған, үстіне арнаулы жасақ киімін киіп, қару асынып алған полиция қызметкерлерін көрді.
Кеңсенің ішінен шыққан заңгер Ольга Диденконың сөзінше, редакцияда тінту жүргізіп жатқан адамдар өздері қай мекеменің өкілдері екенін айтпаған, тінту жүргізу туралы қаулыны көрсетуден бас тартқан. Редакцияны күзетіп тұрған қызметкерлер Гүлнәр Бажкенованың адвокаты Мұрат Адамды ішке кіргізбей қойды.
ПОЛИЦИЯ ҚЫЛМЫСТЫҚ ІСТЕР ҚОЗҒАЛҒАНЫН АЙТТЫ
Арада біраз уақыт өткенде Алматы қалалық полциия департаментінің баспасөз қызметі "келіп түскен өтініштер негізінде О. ақпараттық ресурсының редакторы азаматша Б.-ға қатысты қасақана және бірнеше рет жалған мәліметтер тарату деректері бойынша қылмыстық істер қозғалғанын" хабарлады.
"Алдын ала мәліметтер бойынша, 2024 жылы жарияланған материалдардың бірінде құқық қорғау органы қызметкерінің пара алған кезде ұсталды деген шындыққа жанаспайтын ақпарат таратылған. Тергеу барысында мұндай фактінің болмағаны нақтыланды. Осылайша, азаматша Б.-ның әрекеттері жарияланымда көрсетілген қызметкердің кәсіби беделіне нұқсан келтіріп, қоғамда жалған пікір қалыптастырған", – деген Алматы полициясы.
Бұған қоса полиция өткен жылдары жарияланған өзге материалдарға байланысты жәбірленушілерден түскен арыздар бойынша тексеру жүргізіліп жатқанын айтып отыр. Тергеу орындары іскерлік беделге нұқсан келтіру дерегімен де іс қозғаған.
"Тағы бір жарияланымда мүліктік дауға қатысты залалдың көлемі мен себептері туралы бұрмаланған және шындыққа сәйкес келмейтін деректер берілген. Бұл өз кезегінде жұртшылықты жаңсақ пікірге жетелеп, арызданушының іскерлік беделіне айтарлықтай зиян келтірген", – деген Алматы полициясы тергеу амалдары барысында электрон құрылғылар мен материалдар тәркіленгенін хабарлады.
Гүлнәр Бажкенованың телефоны әзірге қоңырауға жауап бермей тұр.
"ТЕЛЕФОНДАРЫҢДЫ ҚОЙЫҢДАР"
Orda.kz телеграм-арнасының редакторы, журналист Елизавета Лазаренконың айтуынша, олар редакцияға келген құқық қорғау органы қызметкерлерінен құжатын көрсетуді сұраған. Олар құжатты анық көрсетпеген:
– Бізге "телефондарыңды қойыңдар" деді. Барлық телефонды үстелге қойдық. Одан соң оған қол тигізуге рұқсат берілмеді. Компьютерлерді де ашық қалдырдық. Бәрімізді бұрышқа апарып, кеңсе жаққа өтуімізге тыйым салды. Содан соң бізді бір-бірлеп тергей бастады, – деді ол.
Журналистің айтуынша, редакция қызметкерлерінің барлық заттарын, сөмкелерін ақтарып, тінткен. Одан соң компьютер мен техникаға мөр басып, телефондарды алып кеткен.
Orda.kz телеграм-арнасының хабарлауынша, Orda.kz шеф-редакторы, жаңалықтар редакторы және бухгалтерін тергеуге алып кеткен. Редакцияның ішінде қалған қызметкерлердің телефондары мен компьютерлерді пайдалануына мүмкіндік берілмеген.
"Әділ сөз" сөз бостандығын қорғау ұйымы Orda.kz сайты мен Бажкенованың жағдайына алаңдаушылық білдіріп, мәлімдеме жасады. Ұйым "тараптардың процессуальдық құқығы мен қылмыстық-процессуальдық кодекстің сақталуы керегіне назар аударады".
"Тергеу процедураларының толық ашық жасауға, журналистердің құқығын құрметтеуге және сөз бостандығына қысым деп бағаланатын кез келген әрекеттерге бармауға шақырамыз" деді "Әділ сөз" мәлімдемесінде.
2025 жылы шілдеде Orda.kz басылымының негізін қалаушы әрі бас редакторы Гүлнәр Бажкенова иелігіндегі медианы билікпен байланысы бар адамдар рейдерлік жолмен тартып алғалы жатқанын мәлімдеген. Бұған дейін де түрлі қысым жасалып келді деген журналист сайтты алып қалу үшін Қазақстанның да, АҚШ-тың да сотына арызданып жатқанын айтқан.
Қыркүйектің басында Orda.kz басылымы өз дереккөзіне сүйеніп, Қазақстанның сыртқы істер министрі Мұрат Нұртілеу мен кәсіпкер Гаджи Гаджиев және ҰҚК-нің бірқатар қызметкері ұсталды деп хабарлаған. Кейін Нұртілеу ел алдына шыққан соң Бажкенова өз сөзіне "дәлел барын", бірақ "жеңілгенін" айтып жазба қалдырған. Дегенмен, қозғалған қылмыстық істердің бұл оқиғаға қатысы бар-жоғы туралы ештеңе айтылған жоқ.